Engelse clubs zijn steeds actiever op de Belgische en Nederlandse markt om jonge getalenteerde voetballers te overtuigen om op hun 16e verjaardag een profcontract te tekenen bij een Engelse Premier League club. Omdat we steeds meer vragen krijgen van ouders van jonge spelers of een stap naar Engeland de juiste keuze is, hebben we hieronder onze analyse van deze kwestie uiteengezet .
Waarom is de dag waarop men 16 jaar wordt zo belangrijk voor Engelse voetbalclubs?
De dag waarop jonge voetballers 16 jaar worden, is de dag waarop ze een eerste professionele contract kunnen tekenen en dus op langere termijn aan een club gebonden zijn. Tot dat moment kan je als voetballer bij een club op het einde van het seizoen kosteloos overstappen naar een andere club (en dit zelfs indien de bestaande club daar niet akkoord mee zou zijn). Belangrijk hierbij is om te weten dat de duurtijd van zo een contract maximaal 3 seizoenen mag bedragen (vanaf de leeftijd van 18 jaar mag een contract maximaal 5 seizoenen lang zijn).
Voor de clubs is de dag waarop jonge voetballers 16 jaar worden net daarom zeer cruciaal. Dit is immers hét moment waarop ze voor het eerst een jonge voetballer op langere termijn aan zich kunnen binden. Vanaf dat moment kan de speler enkel mits betaling van een transfersom naar een andere club overstappen. Op die manier is de investering van clubs ook beschermd.
Waarom trachten Engelse clubs steeds vaker jonge niet-Engelse voetbalspelers te overtuigen om voor een Engelse Premier club te spelen?
Het feit dat de laatste jaren Engelse clubs (met in hun kielzog Engelse makelaarskantoren) steeds agressiever worden op de markt van jonge voetbalspelers heeft verschillende oorzaken. Eerst en vooral is dit te wijten aan een wijziging in het systeem van zogenaamde opleidingsvergoedingen waarop clubs gerechtigd zijn in geval van een internationale transfer. Opleidingsvergoedingen zorgen ervoor dat de club waar een speler is opgeleid, ‘vergoed’ wordt voor de gedane investering (lees: opleiding). De betaling van deze opleidingsvergoedingen is opgelegd door FIFA. Sinds 2015 kwam er echter een drastische wijziging in dit systeem.
Concreet heeft deze wijziging als gevolg dat wanneer een in België of Nederland opgeleide speler op zijn zestiende een profcontract tekent bij een Engelse club de opleidingsvergoedingen waarop de Nederlandse of Belgische clubs gerechtigd zijn veel lager liggen dan voor de wijziging. In cijfers uitgedrukt betekent dit het volgende: na de wijziging van 2015 hebben Belgische en Nederlandse clubs nog slechts recht op 130.000 euro (Nederland) dan wel 115.000 euro (België): vier keer (voor elk jaar van de leeftijd 12 tot en met 15) 10.000 euro en één keer 90.000 euro (Nederland) en 75.000 euro (België) (16 jaar). Voor 2015 hadden Belgische clubs recht op 375.000 euro, vijf keer 75.000 euro en Nederlandse clubs op 450.000 euro, vijf keer 90.000 euro. De kostprijs voor Engelse clubs om een toptalent uit België of Nederland te tekenen is dus drastisch gedaald.
Een bijkomende reden voor de verregaande Engelse interesse, is het feit dat in Engeland elke club een minimaal aantal zogenaamde ‘homegrown’ spelers in hun kern dient op te nemen. Een ‘homegrown’ speler is een speler die opgeleid is binnen de eigen jeugdopleiding. Dit hoeven niet noodzakelijk Engelse spelers te zijn. Zo volstaat het dat een speler gedurende 3 jaar van zijn 16e tot zijn 21e in de club is opgeleid geweest om als ‘homegrown’ speler beschouwd te worden. Met andere woorden, ook elke niet-Engelse speler die aan deze criteria voldoet valt onder deze definitie. Opdat Engelse clubs een zo sterk mogelijke kern willen, moeten ze zeker zijn dat deze ‘homegrown’ spelers voldoende niveau halen. Daarom gaan deze clubs op zoek nu ook buiten Engeland op zoek naar de grootste talenten.
Een laatste reden is het feit dat Engelse clubs eenvoudigweg (nog) kapitaalkrachtiger zijn geworden door de enorme stijging van de tv-gelden die ze mogen ontvangen. Dit in combinatie met het feit dat de opleidingsvergoedingen voor niet-Engelse clubs sterk gedaald zijn, zorgt ervoor dat het voor de clubs zeer voordelig en goedkoop is geworden om niet-Engelse spelers aan te trekken.
Een nieuw fenomeen dat dit alles nog verder versterkt is het feit dat de grote Engelse makelaarskantoren nu ook op deze kar zijn gesprongen. Zij beseffen immers ook dat niet-Engelse spelers een pak goedkoper zijn geworden. Dit betekent dat er voor de speler (maar ook voor henzelf) een groter budget ter beschikking is als ze in opdracht van een Engelse club er in slagen om een toptalent te overtuigen van de meerwaarde van die Engelse club. De praktijken die ze hierbij hanteren zijn op zijn minst twijfelachtig te noemen (zie ook: http://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2116306-hoe-de-mysterieuze-stellar-group-voetbalfamilies-verleidt.html). De ouders die zich door dit soort praktijken laten verleiden, beseffen al te weinig dat deze makelaars meer handelen uit eigenbelang dan het belang van het kind te verdedigen.
Is Engeland vanuit sportief oogpunt de juiste keuze?
Vanuit het perspectief van de ontwikkeling van de jonge voetbalspeler is dit uiteraard de meest cruciale vraag. In dat verband is het interessant om te kijken naar de onderzoeksresultaten van CIES. CIES is een onafhankelijk studiecentrum in Zwitserland dat de voetbalmarkt, jeugdopleidingen, transfers en prestaties van spelers en clubs op een zeer doorgedreven en wetenschappelijke wijze analyseert.
Eén van hun onderzoeken (http://www.football-observatory.com/IMG/sites/mr/mr09/en/) gaat verder in op de vraag welke clubs in Europa nu de beste opleidingsclubs zijn. Uit hun onderzoek blijkt dat van de 20 beste opleidingsclubs in Europa, slechts één club uit Engeland komt. Manchester United staat namelijk op plaats 15 in deze lijst. Opvallend is dat er eveneens enkele clubs uit België en Nederland in deze top 20 staan: Ajax, Feyenoord, PSV en Standard de Liège. Met andere woorden, bij deze 4 clubs is er – volgens dit onderzoek – een betere opleiding dan bij bijvoorbeeld Manchester City of Chelsea. Dat is op zijn minst opvallend te noemen. Qua opleiding zit je bij de Belgische en Nederlandse clubs dus bij de Europese top.
Wanneer men dan gaat kijken naar de 20 beste opleidingsclubs in de top 5 van Europese voetballanden (Spanje, Frankrijk, Italië, Duitsland en Engeland), stellen we vast dat ook daar enkel Manchester United verschijnt bij de beste 20 opleidingsclubs. De opleiding van de andere Engelse clubs lijkt dus achterop te hinken.
Een ander onderzoek van hetzelfde CIES (http://www.football-observatory.com/IMG/pdf/mr02_eng.pdf) geeft bijkomend aan dat één van de meest bepalende factoren van later sportief succes van een voetballer het aantal minuten is dat een jonge voetbalspeler onder 23 jaar krijgt in het eerste elftal van zijn club. Met andere woorden, hoe vaker een speler onder 23 jaar speelt op het hoogste niveau hoe meer succes hij zal hebben in zijn latere carrière. Het hoeft geen betoog dat het als jonge speler langer duurt om in het eerste elftal van een Premier League club te spelen dan om in het eerste elftal van Ajax of Anderlecht te komen. Hoe langer dit duurt, hoe meer cruciale tijd er verloren gaat.
Uit volgende analyse van 2013 van de Nederlandse website Tussendelinies.nl (http://www.tussendelinies.nl/nederlandse-talenten-redden-het-niet-in-het-buitenland) blijkt bovendien dat van alle Nederlandse spelers die naar Engeland vertrokken zijn, er slechts één succesverhaal was (Tim Krul). Enkel hij kwam dus aan speelminuten toe op het niveau van de Engelse Premier League. De kansen op toekomstig sportief succes zijn dus zeer gering.
Dit alles toont aan dat men vanuit sportief oogpunt niet in Engeland hoeft te zijn om een topopleiding te krijgen en later sportief succes te behalen. Integendeel, Belgische en Nederlandse clubs halen hetzelfde of een beter niveau qua opleiding en men zal er sneller kansen in het eerste elftal krijgen.
Is Engeland vanuit financieel oogpunt dan de juiste keuze?
Uiteraard kan een Premier League club hogere salarissen betalen dan de Belgische of Nederlandse topclubs. Dit zorgt voor heel wat verleiding bij de ouders en hun kinderen. De vraag is of dit verschil in ‘startsalaris’ op lange termijn dermate doorweegt dat financieel de keuze voor Engeland wel te begrijpen valt. Het verschil in salaris tussen 16-jarige spelers in Benelux en 16-jarige spelers in Engeland kan op korte termijn immers zeer groot lijken.
Sportieve ontwikkeling en verdienvermogen van een speler gaan echter hand in hand. Gelet op het feit dat uit vermelde onderzoeken blijkt dat men sportief beter en sneller ontwikkelt in de Benelux, zal het financieel verdienvermogen van deze spelers op het toppunt van hun carrière ook groter zijn dan de spelers die voor het snelle geld in Engeland kiezen. Een voetbalcarrière duurt immers langer dan de periode van 16 tot 23 jaar (waar er zonder twijfel meer geld in de Premier League te verdienen valt).
Het is pas in de periode van 23 tot 33 jaar dat het verdienvermogen van een voetballer op haar hoogste niveau komt. In deze periode zal een beter ontwikkelde speler substantieel meer verdienen dan de minder ontwikkelde speler. Hier wordt het verschil in startsalaris snel gecompenseerd want pas dan spreekt men over echt grote bedragen. Wanneer men vervolgens de rekening zou maken op de leeftijd van 35 jaar zou ook dan in de meeste gevallen weer blijken dat Engeland ook vanuit financieel oogpunt niet de juiste keuze is.
Conclusie
Elke speler is anders. Tenzij er heel goede redenen voor zijn, is een overstap naar een Engelse club voor het gemiddelde voetbaltalent echter geen goede zaak. Zowel vanuit sportief als vanuit financieel oogpunt. Bezint eer ge begint is dus ook hier weer het aloude maar zeer toepasselijke advies.
